Francien GriffioenHenriëtte de Smet was televisiemaker. Tegenwoordig werkt ze als tekstschrijver en ze heeft inmiddels een aantal feelgoodromans op haar naam staan. ‘Arty’ is haar tweede historische roman. Wekelijks deelt ze hier bij Zin in Koffie een hoofdstuk uit dit verhaal.
Op de vraag waar Henriette op dit moment de meeste zin in heeft, hoeft ze niet lang na te denken: “Skiën!”. Ze is een vaste wintersporter, al vanaf haar 14e gaat ze jaarlijks naar dezelfde plek. “Een heel klein kneuterig dorpje bestaande uit een paar hotels. Ook nu gaan we weer, ik kan niet wachten. Heerlijk in het zonnetje op een berg staan, daar kijk ik zo naar uit.”
Voor de mensen die jou nog niet kennen, wie is Henriëtte de Smet?
“Ja, waar begin je dan, hè? Nou: ik woon samen met mijn man in Bussum. We hebben twee kinderen, die ondertussen de deur uit zijn. Voordat mijn kinderen werden geboren, werkte ik vijftien jaar voor de televisie. Ik maakte lange dagen en was vaak ‘s avonds en in het weekend aan het werk. Mijn man had zijn eigen bedrijf en maakte ook onmogelijke uren. Toen ik moeder werd moest dit ritme veranderen. Ik weet nog dat ik dacht: ‘Hier heb ik geen kinderen voor gekregen’.
“Ik ben gestopt met dat werk en ben me langzaamaan gaan verdiepen in het schrijven. Mijn eigen tekstbureau is toen ontstaan en ik kon hiermee veel vanuit huis werken. Dit was ideaal om te combineren met het gezinsleven. Schrijven doe ik eigenlijk al mijn hele leven. Vanaf mijn 6e, toen ik leerde schrijven, kwamen de eerste verhaaltjes al. Ik zeg altijd: ‘Pas als ik iets opschrijf, bestaat het’. Mijn moeder heeft mijn eerste verhalen bewaard, het is zo leuk om dat terug te lezen. En ja, van het een kwam eigenlijk het ander: verhalen werden romannetjes en die romannetjes werden boeken. En nu ben ik zeven boeken verder!”
Ik drink het liefst een cappuccino, wat voor melk maakt me niet uit. En, ik durf het bijna niet te zeggen, maar ik drink het heel ouderwets met een beetje suiker…
Wat vind jij zo leuk aan het schrijven van verhalen?
“De liefde voor het schrijven was er altijd al. Daarnaast vind ik het heel leuk om iets in elkaar te zetten: te bedenken hoe je iets maakt. Ik maak altijd de volgende vergelijking: als schrijver werk je een beetje zoals een meubelmaker. Als je een stoel maakt moet het er leuk uitzien, lekker zitten, goed voelen en het moet vooral naadloos in elkaar passen. Zo zie ik het schrijven van een verhaal ook, alles moet kloppen. Soms word ik als schrijver ook verrast, dan bedenk je van tevoren hoe een verhaal loopt maar gaan de personages hun eigen leven leiden tijdens het verhaal. Dit hele proces vind ik prachtig.”
‘Poldertango’, ‘Overboord’, ‘Valse start’… allemaal boeken op jouw naam. Op welke ben je het meest trots?
“Dat vind ik een moeilijke vraag. Maar als ik zou moeten kiezen…dan denk ik dat ‘Last en liefde’ heel speciaal voor me is. Ik schreef eerst voornamelijk romans en dit was het eerste boek waar ik iets anders ging proberen. Voor dit boek dook ik in mijn eigen familiegeschiedenis. Voor mij waren sommige verhalen uit het verleden heel normaal en ik dacht, dit maakt toch iedereen mee? Maar dat bleek niet zo te zijn.
“Tijdens deze zoektocht kwam ik in de vorige eeuw terecht, in 1910. Ook het boek Arty speelt zich in deze tijd af. Het is een tijd waarin zoveel gebeurde, zoals de eerste feministische golf. Vrouwen hadden het zwaar, ze hadden weinig te vertellen, hebben veel strijd moeten leveren maar hebben toch ook heel veel weten te bereiken. Dit vind ik fascinerend. Vooral als je bedenkt dat dit nog maar 100 jaar geleden is.”
Hoe zou je jouw schrijfstijl omschrijven?
“Ik probeer vooral mooie en ontspannende verhalen te schrijven. Verhalen die toegankelijk zijn, liefdevol, die je meeslepen en waarvan je nog iets opsteekt ook. Er staat (bijna) altijd een sterke vrouw in de hoofdrol die uiteindelijk komt waar ze wezen wil. Dit zijn geen vrouwen die geboren zijn met een gouden lepel in de mond. Dit is eigenlijk ook wel mijn missie: ik wil vrouwen laten zien en inspireren dat je kunt bereiken wat je wilt. Vrouwen zijn supersterk, ongeacht uit welk milieu je komt. Met doorzettingsvermogen bereik je een hoop.”
Begin 20ste eeuw fascineert me zo: denk eens aan de komst van elektriciteit. In het Amstel Hotel hadden ze in de slaapkamers bordjes hangen met daarop: “U kunt rustig het knopje omdraaien, er gebeurt niks. U wordt er niet ziek van”.
Het verhaal ‘Arty’, ga je op Zin in Koffie delen. Waar gaat het over?
“Arty, de naam van de hoofdrolspeelster, is een meisje van gereformeerde afkomst. Haar moeder is zwaar christelijk en was er erg op tegen dat Arty als kunstenares door het leven ging. De vader van Arty was ook kunstenaar, bracht weinig geld binnen en verliet zijn gezin al snel. Onder andere hierdoor had haar moeder er de pest in dat Arty in zijn voetsporen wilde treden.
“Het verhaal speelt zich af begin jaren 1900. In die tijd hadden vrouwen weinig te zeggen. Ze hadden geen rechten en wanneer ze gingen trouwen mochten ze niet meer werken. Arty had een enorm tekentalent maar geen status of geld voor een kunstacademie. Ze moest een list verzinnen om zich als kunstenares te ontwikkelen en wat die list precies is, dat ga ik niet verklappen!”
Wat kunnen lezers nog meer van jou verwachten bij Zin in Koffie?
“Ik ga mijn verhaal ‘Arty’ dus delen in een feuilleton. Dat is eigenlijk best een oude manier van verhalen delen. Vroeger gebeurde dit vaak in bladen en kranten maar tegenwoordig zie je dit bijna niet meer. Elke week verschijnt er een stuk van het verhaal en dan moet je even geduld hebben voordat je weer verder kunt lezen, hopelijk werkt het net zo verslavend als Netflix. Hiernaast zijn we ook aan het ontdekken of we samen een luisterboek kunnen maken, dus leuke dingen voor de toekomst!”
De eerste hoofdstukken lees je hier
Eline de Ruig
Redactie
Asjha van den Akker
Joy Moonen
Arne Wolven