Henriëtte de SmetIn hoofdstuk 25 is Arty nog steeds op het feestje samen met Verhooft, maar Arty heeft zichzelf steeds minder goed onder controle door de alcohol.
‘We moeten nog de hele avond, klein verschil,’ lach ik achtelozer dan ik ooit dacht te kunnen zijn. ‘Liebermann vertelde me over zijn zomerhuis aan de Wannsee dat hij net heeft laten bouwen. Excuses, mevrouw Temperament, dat het u te lang duurde.’ ‘Geef hem ook maar wat te drinken!’ roep ik naar de barman, wijzend op Verhooft naast me. ‘Dat zal hem goed doen!’
‘Gedraag je nou toch. Je had er ook bij kunnen blijven. Hij vertelde een verhaal dat jij uiterst amusant zou hebben gevonden.’ ‘Vast.’ Verhooft knikt vastberaden. Zijn krullen zie ik wild op en neer dansen. ‘Hij bezocht in 1884 dit etablissement al, toen het nog De Vergulde Postwagen heette. Temperamentje, jij was toen nog niet eens geboren.’ ‘Gelukkig maar dan.’ ‘Best een romantisch verhaal hoor, het zou jou aanspreken. Over zijn huwelijksreis.’ ‘Huwelijksreis! Jaahaaa, héél romantisch! Sorry dat je me nog steeds niet kent. Huwelijken zijn gevangenissen, daar moet jij toch alles van weten. Of zoals Casanova zei: het huwelijk is het graf van de liefde.’
Hij fronst zijn wenkbrauwen. ‘Casanova, heb je die ook al gelezen? Of…’ ‘Of wat?’
‘Jij leest toch geen Frans?’
‘Nou en?’ ‘Niks. Jij stelt anders wel veel belang in mensen die in de 18e eeuw leefden.’ ‘Alleen Madame de Pompadour.’ Ik druk mijn wijsvinger op zijn borst en roep luidkeels: ‘Jij bent mijn Casanova!’ Verhooft kijkt vluchtig om zich heen. Met zijn gezicht naar de barman gaat hij onverstoorbaar door: ‘Wat Liebermann over zijn huwelijksnacht vertelde zou je anders uiterst vermakelijk hebben gevonden. Maar goed, laat maar.’ ‘Neehee. Nou vertellen ook!’ ‘Nee hoor, laat maar.’
‘Toe Verhooft, toe!’ Ik trek aan zijn arm, als een jengelend kind dat net zijn bordje helemaal leeg heeft gegeten en daarom een snoepje wil. Eigenlijk precies zoals mevrouw ook altijd doet na één boterham met kaas. ‘Nou goed, hij vertelde meesterlijk over hoe hij de ochtend na zijn huwelijksnacht hier de vlooien in de waskom had geteld. Tweeënvijftig waren het er, alleen Mauve had zijn bruid en hem overtroefd: die had er zesenvijftig voor zich alleen. Intussen is het hier natuurlijk allemaal veranderd.’
‘Nou, ik kom niet meer bij zeg. Nu geen vlooien hier meer natuurlijk, natúúrlijk niet! Kom, we nemen er nog een!’ ‘Nee.’ ‘Ik wel!’ ‘Nee!’ Ruw trekt hij me mee de gang in en vlak voor het Hongaarse orkest snauwt hij me toe: ‘Je gaat je nu gedragen of je gaat weg.’ ‘Alleen?’ ‘Jij vindt je weg wel.’ In mijn draai op weg naar de uitgang bots ik tegen een forse man op die met uitgestoken hand naar Verhooft toeloopt. ‘Pieter, goed dat je er bent. En met deze charmante dame aan je zijde … krijg ik de eer om voorgesteld te worden?’ ‘Dit is Arty Vonk, een leerlinge van me,’ hoor ik nors naast me. ‘Arty, mag ik je voorstellen aan Jan Hamdorff, de eigenaar van dit mooie hotel.’
Ik schud zijn hand. Deze man heeft iets wat mij stil doet staan. Zijn vriendelijkheid, terwijl je meteen weet dat met hem niet te dollen is. Naar deze man moet je luisteren, of je wilt of niet. ‘Welkom Arty, zeer aangenaam om kennis met je te maken,’ zegt hij. En ineens schaam ik me rot. Ik zet mijn liefste glimlach op. ‘Fijn, meneer Hamdorff, een hele eer.’ Ik maak nog net geen buiging.
Ik laat me uit bed rollen om wezenloos de weg naar de badkamer te zoeken en word voor de zoveelste keer overvallen door het gevoel een buitenstaander te zijn en dat vast-en-zeker ook altijd te zullen blijven.
‘Jij schildert dus ook, begrijp ik?’ Ik knik een beetje stom en zie Verhooft voldaan grijnzen. ‘Kom even mee,’ zegt Hamdorff tegen me. Ik volg hem de gang door naar een man die in de eetzaal staat. Jan Hamdorff trekt me naar voren zodat ik naast hem loop. ‘De schilders zijn nu totaal onherkenbaar. Laat je er niet door intimideren, hoor. Normaal komen ze hier in pilo- pak, op klompen en met flambard op hun hoofd. Dit is de vrolijke schijn der feesten, precies dat wat een feest tot een festijn maakt.’ ‘Ja. Nee. Ja natuurlijk!’
‘Pieter kent hem al lang, maar ik vind het leuk om jou even aan hem voor te stellen,’ zegt Hamdorff met een brede lach. ‘Nico, ik wil deze charmante dame graag bij je introduceren: Arty Vonk, leerlinge van ons aller Pieter Verhooft. Arty, dit is Nico van Harpen, de grootste kunstkenner aller tijden. Van Villa Mauve.’ Langzaam open ik mijn ene oog, daarna heel voorzichtig het andere. Mijn hart klopt als een gek en in mijn hersenpan gaat het nog veel harder tekeer. Boven me zie ik het plafond alle kanten op golven. Naast me hoor ik een snurk, Verhooft ligt gewoon naast me. Er is niets aan de hand, behalve dat alles anders is, anders voelt.
Een voor een zie ik de beelden van de afgelopen nacht voor me. Een lachende Verhooft die wijst naar een grote man in flodderige broek en trui. ‘Daar heb je August. August Legras, oprichter van die club hier: De Club van Tien. Goeie kerel, speelt voor Sinterklaas als Jan een sinterklaasfeestje voor de armen geeft.’
Ik hoor mezelf zeggen dat hij het zo te zien goed naar zijn zin heeft, waarop Verhooft antwoordt dat hij het áltijd naar zijn zin heeft. Dat hij hem nog nooit chagrijnig heeft gezien. Meteen daarna het beeld van dat echtpaar: de Singers. ‘Amerikanen,’ zegt Verhooft. ‘Zij logeerden hier vaak, inmiddels bewonen ze een huis dat ze even verderop hebben laten bouwen. William is een uitnemend landschapsschilder, Anna een begenadigd verzamelaar. In hun De Wilde Zwanen heb ik al heel wat geweldige feesten gehad!’
De gezichten van Hein Kever, Frederic Hart Nibbrig, Sluiter en Van der Tonge doemen voor me op. In de volgorde waarin Verhooft ze aan me voorstelde.
Met grote schrik weet ik weer dat ik na het diner keihard heb gelachen om een man die vlak voor het orkest stond te dansen, of in ieder geval iets deed wat daarvoor moest doorgaan. Zo komisch hoe hij met ernstig gezicht en een pandjesjas aan harkerige bewegingen maakte. Samen met een andere vrouw stond ik met de handen op mijn knieën te schateren.
Toen zij riep, zo hard dat iedereen het wel moest horen: ‘Hahaha, in zijn dansen stopt hij dezelfde hoekigheid als in zijn schilderijen!’ kwam Verhooft aangestormd. Woedend had mij me mee teruggenomen de eetzaal in. ‘Ongelooflijk, waar jij allemaal toe in staat bent. De volgende keer ga je maar weer met je hysterische vrouwen op stap. Dit was Piet Mondriaan die je net te schande hebt gemaakt. Hij is heel even over uit Parijs, om in zijn Klein Parijs zoals hij dat noemt, dit feest mee te maken. In de Moulin Rouge van Laren.’
Ik laat me uit bed rollen om wezenloos de weg naar de badkamer te zoeken en word voor de zoveelste keer overvallen door het gevoel een buitenstaander te zijn en dat vast-en-zeker ook altijd te zullen blijven. Terwijl ik mijn maag leeg in de wastafel, dringt het tot me door dat ik nu wél een expositie heb. Als leerlinge van Verhooft ben ik onderdeel van de zijne weliswaar, maar toch. Ik mag twee van mijn werken ophangen. Bij Villa Mauve, oftewel de Larensche Kunsthandel, oftewel Het Land van Mauve. Van Nico van Harpen.
Onze ruzie toen we weer thuis waren over wat er nu moet met de van kwaad tot erger wordende Philippine, vergeet ik maar even. Het huwelijk van Verhooft en zijn vrouw, dat geen streepje licht meer kent. Dat het oneerlijk is om daar in te blijven hangen. Voor haar, voor mij en voor hemzelf. Of dat vond ik althans vannacht. Niet meer aan denken nu. Toevallig heb ik binnenkort wel mijn eerste expositie!
Wil je meer verhalen van Henriëtte lezen?
Henriëtte de Smet heeft meerdere romans geschreven die overal in de winkel te koop zijn. Van historische romans zoals ‘Arty’, tot spannende romans als ’10 Denier’ over de fascinatie van een eenendertigjarige vrouw voor haar minnaar.
Last en Liefde
Auteur: Henriëtte de Smet
Uitgeverij: Omniboek
EAN: 9789401909808
Hetty Crèvecoeur
Arne Wolven
Henriëtte de Smet
Francien Griffioen
Nina Guci