Hetty CrèvecoeurVezelrijk eten is gezond, dat weten we al jaren. Maar vezels hebben nu niet bepaald een hip en hot imago. Welkom prebiotische vezels! Dit zijn de ‘nieuwe’ wonderkindjes van het vezelrijk. En terecht! Maar, wat zijn prebiotische vezels en waar zitten ze in?
Als je gezonder wilt eten hoor je al snel dat producten met volkoren natuurlijk het beste zijn. Goed voor je stoelgang én het tegengaan van een hoge bloedsuikerspiegel. Maar ja, dat is het zo’n beetje en dat klinkt nogal saai. Helemaal mee eens! Toch zijn er veel verschillende soorten vezels en, vooral prebiotische vezels zijn heel goed voor vrouwen. Hetty Crèvecoeur, onze gezondheidsdeskundige van Krachtvoer voor Vrouwen, hebben we gevraagd om het eens haarfijn uit te leggen. Wat zijn prebiotische vezels precies?
Wat zijn vezels?
Voordat ik over prebiotische vezels ga praten wil ik toch nog even ons geheugen opfrissen. Wat is vezelrijk eten en waarom is het zo belangrijk? Vezels zijn kort omschreven de celwandjes van planten. Ze komen voor in plantaardige ingrediënten, zoals graan, groente, fruit én noten. En ondanks dat ze in de categorie koolhydraten vallen, leveren ze geen energie omdat onze darmen ze niet af kunnen breken.
Betekent niet dat ze niet goed voor ons zijn. In tegendeel, ze zijn juist hartstikke goed voor ons omdat ze onze stoelgang verbeteren, maar ook de kans op hart- en vaatziekten of diabetes type 2 verminderen. Toch is dat niet het enige. Vezels doen nog veel meer. Daarom heb ik het allemaal even op een rijtje gezet.
Verschillende soorten én functies
Maar ja, de ene vezel is de andere niet. Dus laten we eens kijken naar de verschillende soorten. Je hebt onoplosbare vezels én oplosbare vezels, ook wel prebiotische vezels of fermenteerbare vezels genoemd. Onoplosbare vezels zijn zijn belangrijk omdat ze water aantrekken in je darmen, waardoor de stoelgang meer volume krijgt en soepeler en sneller door je darmen beweegt. Het fungeert ook als een soort spons voor afvalstoffen en hormoonresten.
Oplosbare (prebiotische) vezels, ofwel fermenteerbare vezels, zitten vooral in groenten, fruit, lijnzaad en peulvruchten en zijn een goede voedingsbodem voor bacteriën in je darmen. En, we weten inmiddels allemaal – door bepaalde drankjes met zogenaamde goede bacteriën – dat deze belangrijk zijn voor een gezonde darmflora. Dat heeft dus heel veel voordelen voor onze gezondheid.
Vezelrijk eten belangrijk voor…
Okay, maar waarom is vezelrijk eten dan zo belangrijk en met name prebiotische vezels, of fermenteerbare vezels? Ik heb ze op een rijtje gezet.
Reden 1: Stabiele bloedsuikerspiegel
Ken je dat gevoel, dat je na iets zoets eten een enorm zware energiedip kunt krijgen? Maar, ook snel weer het gevoel dat je zin hebt in meer zoetigheid? Dat fenomeen wordt veroorzaakt door je bloedsuikerspiegel die op en neer schommelt. Het zorgt er niet alleen voor dat je continue zin hebt in ‘slechte’ dingen, maar ook je hormonen en je energieniveau krijgen een fikse opdonder.
Door die schommelende bloedsuikerspiegel krijgen je cellen heel onregelmatig energie toegediend en dat voel je. Hoe? Je voelt je tijdens de dag niet helemaal in balans en je kan er ook nog eens stik sacherijnig van worden. Niet heel leuk voor jezelf, maar ook niet voor je omgeving.
Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat vezelrijk eten en met name prebiotische vezels je bloedsuikerspiegel kunnen stabiliseren.
Reden 2: Minder eten en afvallen
Woehoe! We lezen afvallen en opeens wordt onze aandacht gegrepen hierdoor. Maar inderdaad, je leest het goed. Prebiotische vezels kunnen ervoor zorgen dat je minder eet en makkelijker afvalt. Dit komt door de goede bacteriën in onze darmen, die gunstige stoffen als butyraat aanmaken.
Butyraat stimuleert de aanmaak van hormonen die er op hun beurt weer voor zorgen dat de eetlust vermindert, terwijl het voedsel langer in je darmen blijft. Een vol gevoel en minder trek hebben is natuurlijk hartstikke handig bij het afvallen, dat weten we allemaal.
Reden 3: Leaky gut, ofwel lekkende darmen
Dat klinkt niet bepaald fijn en dat is het ook niet. Darmen moeten licht doorlaatbaar zijn, zodat voedingsstoffen makkelijk worden doorgelaten. Maar als je last hebt van een zogenaamde ‘leaky gut’, dan betekent dat letterlijk dat je darmen lek zijn. Hierdoor kunnen niet goed verteerde voedingsresten en schadelijke bacteriën in je bloedbaan terechtkomen.
Een leaky gut kan nare gevolgen hebben. Voedingsintolerantie, moeheid, gewrichtsklachten, een slechte huid. Het zijn maar een paar symptomen die veroorzaakt worden door de lekkende darmen. Maar hier komt dan weer butyraat om de hoek kijken. Deze stof is ook heel goed voor je darmwand, waardoor de gaten gedicht worden.
Reden 4: Een betere stemming
Er wordt wel gezegd dat je darm je tweede brein is en dat is terecht. De twee communiceren continue met elkaar, dus ze hebben ook meteen invloed op elkaar. De bacteriën en cellen in je darmen maken neurotransmitters aan zoals serotonine, dopamine en Gaba. Daarom is het dus óók belangrijk om een gezonde darmflora te hebben. Dit kan een positief effect op je stemming hebben. Dat blijkt uit steeds meer onderzoeken.
Reden 5: Weerbaarheid tegen virussen
Gebleken is ook dat een gezonde darmflora je beter bestand maakt tegen virussen en infecties. Denk bijvoorbeeld aan een verkoudheid. Doordat je weerstand beter is, reageert je lichaam ook sneller op inkomende infecties.
Maar dat is niet het enige. Ook vaginale infecties kunnen beïnvloed worden door je darmflora. Heb je last van een schimmel of juist een bacteriële vaginose, let dan eens goed op je darmflora en ondersteun deze met de juiste voedingsmiddelen en vezels.
Welke voedingsmiddelen zijn rijk aan prebiotische vezels? Bijvoorbeeld asperges, uien, bananen en linzen. Maar ook witlofwortel is een belangrijke. Deze laatste wordt gebruikt in een vezelrijk product als WholeFiber. Wil je zeker weten dat je voldoende prebiotische vezels binnenkrijgt? Gebruik dit dan in een bakje yoghurt of een smoothie, of in een salade bij de lunch of avondmaaltijd.
Bron: Krachtvoer voor Vrouwen
Dorothé Schellekens
Hetty Crèvecoeur
Marleen Brekelmans
Asjha van den Akker
Henriëtte de Smet