Dorothé SchellekensDe media lijkt begeisterd, overal waar je kijkt, in de krant, naar de televisie, internet het gaat alleen nog maar over overgewicht, obesitas en voeding. Ik heb ‘goed nieuws’ voor de mensen die zich aangesproken voelen, want overgewicht is lang niet meer alleen het resultaat van te veel eten.
Vandaag de dag heeft iemand die gevaarlijk dik is en daardoor allerlei risico’s loopt voor haar gezondheid een chronische ziekte! De slogan ‘ieder pondje gaat door het mondje’ is nog maar gedeeltelijk waar. Sommige mensen die té dik zijn hebben namelijk een extreem lage stofwisseling waardoor ze als het ware van de “lucht dik worden”. En eenmaal dik, wordt het een vicieuze cirkel van ‘dik, dikker en nog dikker’; om hopeloos van te worden! Toch is er hoop.
Eten als een plofkip
Het tumult om dit onderwerp heen is begonnen in maart van dit jaar na het grote Obesitas congres in Amersfoort. De helft van de Nederlandse bevolking schijnt te zwaar te zijn. Medisch Nederland maakt zich grote zorgen, overgewichtgerelateerde ziekten zijn in opmars, dit moet een halt toe geroepen worden. Journalist/publicist Teun van de Keuken doet er nog een schepje bovenop met zijn boek ‘De mens is een plofkip’. Hiermee knoopt hij de strijd aan tegen de voedselindustrie. “Want”, zegt Teun: “die heeft het op zijn geweten! Je kunt het niet zo gek bedenken of er is wel suiker, zout en vet aan ons eten toegevoegd.”
Goedkope ingrediënten waar de mens zonder het te weten aan verslingerd is geraakt. De snelle maaltijden die in een handomdraai op tafel staan, zitten er vol mee. Net zoals veel thuisbezorgde maaltijden en ook de happen die je koopt in de meeste kantines op het werk. Nog maar niet te spreken over de kleurstoffen, emulgatoren en andere chemische stoffen, ze zijn niet meer weg te denken uit ons voedsel. We hebben geen idee wat we precies eten, maar werken het gestaag naar binnen. Net als plofkippen dat met hun eten doen.
Bij mij zijn door de overgang alle alarmbellen gaan rinkelen. Het was alsof mijn lichaam schreeuwde om hulp. Daarom vecht ik tegenwoordig voor mijn lichaam en voor mijn gezondheid.
Voorkomen is beter dan genezen
Terwijl er in Den Haag als maar geen kabinet gevormd wordt en Nederland roerloos ronddobbert, staat als een paal boven water dat de zorg extra aandacht verdient. Lange wachtlijsten wegens te kort aan personeel. Hoe gaat de politiek dit oplossen? Meer mensen uit het buitenland halen? Of het roer omgooien? De teneur is dat we het laatste gaan doen en dat betekent dat het beleid richting preventie meer aandacht gaat krijgen: beter voorkomen dan genezen!
Om te voorkomen dat er nog meer mensen te zwaar worden en als gevolg daarvan ook nog diabetes type 2, hart- en vaatziekten, depressies, gewrichtsproblemen en nierziekten ontwikkelen, gaat het accent gelegd worden op het veranderen van leefstijl. Mensen die wegens overgewicht risico lopen op welvaartsziekten, worden geen dieet meer voorgeschoteld maar krijgen begeleiding in het veranderen van leef- en eetgewoonten waarmee ze langzaam maar zeker op een veilig gewicht komen en zich een stuk lekkerder in hun vel gaan voelen.
Hormoon oxytocine
Wij vrouwen hebben te maken met een extra obstakel: de overgang. De overgang is voor de meeste vrouwen een regelrechte gruwel. Het is helemaal niet gek als een vrouw in deze periode twintig kilo aankomt. Niet omdat ze meer is gaan eten maar, vanwege alle veranderingen in haar lichaam. Door een verminderde bot- en spieraanmaak en een totaal andere hormoonhuishouding (minder progesteron, oestrogeen, melatonine en oxytocine) dondert haar stofwisseling in elkaar. Dit gaat vaak gepaard met onrustig slapen. En, een onrustige nachtrust is op zichzelf al een veroorzaker van gewichtstoename. Maar er is ook een lichtpuntje.
De vorige keer hadden we het over het hormoon oxytocine als remedie voor het verlagen van de bloeddruk. Datzelfde oxytocine wakkert ook de zorg-voelsprieten van de vrouw aan, die daarmee de zorg voor haar gezin op zich neemt. “Klopt” zegt Emma, die ik ernaar vroeg. Emma doet er alles aan om haar oxytocinelevels, waar je tot de overgang niet naar om hoeft te kijken, op orde te houden. “Mijn kinderen zijn de deur uit en zorgen voor zichzelf. Nu ben ik aan de beurt. Bij mij zijn door de overgang alle alarmbellen gaan rinkelen. Het was alsof mijn lichaam schreeuwde om hulp. Daarom vecht ik tegenwoordig voor mijn lichaam en voor mijn gezondheid. Ik mag dan wel een dagje ouder zijn. Maar ik ga wel voor een oude dag met zo min mogelijk gebreken. Dus ja, beetje bij beetje wat minder zout, zo min mogelijk geraffineerde koolhydraten, alles vers, veel vezels en veel water. Oh ja, en natuurlijk ook veel seks. Ik zorg nu voor mezelf.”
Dorothé Schellekens
Redactie
Hetty Crèvecoeur
Joy Moonen
Patrick Don
Asjha van den Akker