RedactieJe eigen wasmiddel zelf maken, op de redactie van Zin in Koffie hadden we er laatst een geanimeerde discussie over. Op TikTok, YouTube en andere social media staat het vol met instructievideo’s, maar vraag is: is het wel zo goedkoop én nog belangrijker, is het wel zo goed voor je was?
Bij ons op de redactie wordt het al volop gedaan: je wasmiddel zelf maken met marseillezeep, water en etherische olie. “Ik zweer erbij en mijn was heeft nog nooit zo schoon aangevoeld en geroken”, aldus één van onze redacteuren. “Ik was het ook vooral heel erg beu om altijd op aanbiedingen te moeten wachten voordat ik wasmiddel kocht. De meeste wasmiddelen zijn gewoon heel duur. En nu ik het zelf maak is het écht een stuk goedkoper.”
Een kritische noot
Toch is niet iedereen fan. We vroegen ook onze schoonmaakexpert Marja Middeldorp, van Schoonmaken met Marja, om haar mening: “Ik snap het wel, het klinkt heel aantrekkelijk en ja het lijkt zeker ook beter voor het milieu. Maar ik heb eerlijk gezegd ook zo mijn twijfels hierover. Ik zou het zelf niet doen. Ik gebruik waspoeder en gebruik er nooit te veel van.”
Goedkoper wassen
Maar is het wel goedkoper om je eigen wasmiddel te maken? We hebben een vergelijking gemaakt. Daarbij keken we naar de prijs per wasbeurt, want alleen op die manier kunnen we een goede vergelijking maken. Op dit punt is je wasmiddel zelf maken aanzienlijk goedkoper. Voor een gemiddeld huismerk betaal je rond de 10 a 15 cent per wasbeurt, terwijl een A-merk al snel oploopt richting de 20 cent per wasbeurt of meer. Vergelijken we dat met je eigen wasmiddel maken, dan kom je uit op zo’n 2 cent per wasbeurt!
“Het hangt wel ook af van het type wasmiddel wat je gebruikt”, aldus Marja. “Zelf gebruik ik met name waspoeder en geen gel. Gel is over het algemeen duurder en je gebruikt er vaak ook meer van omdat we klok, klok, klok zo het wasmiddel zonder af te meten in het bakje voor de hoofdwas gooien. Dat is ons aangeleerd door al die mooie reclames waar geen rekening wordt gehouden met je portemonnee. Maar inderdaad, met 2 cent per wasbeurt wordt het wel heel lastig concurreren. Dat is vrijwel niks!”
Goed voor het milieu
Is wasmiddel zelf maken beter voor het milieu? Ja, daar lijkt het wel heel erg op. Met slechts één kilo zeep kun je wel 80 liter wasmiddel maken. En als je het zelf maakt gebruik je glazenflessen, wat betekent dat je flink wat plastic flessen uitspaart. Bovendien wordt die hoeveelheid wasmiddel ook niet vervoert richting de supermarkt.
Bovendien weet je bij het maken van je eigen wasmiddel ook precies wat er in je wasmiddel zit. Sommige soorten wasmiddel bevatten bepaalde bleek-, geur- of onthardingsstoffen die schadelijk zijn voor het milieu en in ons water terechtkomen. Als dat voorkomen kan worden is dat ook winst.
Makkelijk om te maken
Wasmiddel zelf maken is makkelijker dan je denkt. Dus, onze conclusie op de redactie is: iedereen kan het, dus dat hoeft geen obstakel te zijn. Met twee of drie makkelijk verkrijgbare ingrediënten kun je al aan de slag. En, voor de ingrediënten hoef je echt niet naar speciaalzaken. Een supermarkt of een drogisterij is al voldoende.
Is het slecht voor je machine?
“Jullie gebruiken marseillezeep in het recept. Tja, in normaal wasmiddel zit ook zeep, dus dat is niet zo raar. Je moet alleen wel opletten bij het gebruik van deze hoeveelheid zeep”, aldus Marja. “Ik adviseer mensen altijd heel weinig wasmiddel te gebruiken. We zijn inmiddels zo geprogrammeerd dat we denken dat meer wasmiddel, meer afwasmiddel, of meer schoonmaakmiddel je klussen ook schoner maken. Maar dat is niet zo! Zeep is vet en als je er meer van gebruikt, terwijl je het niet goed naspoelt, dan blijft er ook meer vet achter.”
Maar schoon is toch schoon, of niet? “Ha, dat denken mensen altijd. Als mijn was wordt schoongemaakt in de machine, wordt de machine toch ook meteen schoon? Maar nee, dat is niet het geval. De machine moet het nog afvoeren en die vetresten stapelen zich op als je niet oppast. Ik gebruik dus altijd maximaal twee eetlepels wasmiddel én ik voeg altijd een kopje natuurazijn toe. Dit versterkt de werking van het wasmiddel én zorgt dat het ook beter oplost, terwijl het ook nog kalkaanslag tegengaat. Drie vliegen in één klap dus!”
Marseillezeep
Als je op zoek bent naar een dik, glanzend wasmiddel werkt marseillezeep het beste. Nadat je de marseillezeep hebt gesmolten in heet water, hardt deze zeep weer uit als het is afgekoeld. Je kunt ervoor kiezen om een blok zeep te gebruiken; het nadeel is dan wel dat je deze eerst moet raspen met een grove rasp. Om mee te beginnen werkt dit natuurlijk prima. Als je daarna de smaak te pakken hebt, kun je online een grootverpakking zeepvlokken bestellen. Deze kun je zonder te schaven gebruiken, wat weer tijd bespaart.
Baking soda
Baking soda zorgt ervoor dat de was weer stralend wit wordt. Het heeft een reinigend effect en werkt als bleekmiddel, zonder de schadelijke ingrediënten ervan. Dit houdt je kleding wit en laat vlekken als sneeuw voor de zon verdwijnen is onze ervaring.
Ben je het daarmee eens Marja? “Niet helemaal, maar ik klink nu misschien wel heel negatief” zegt ze lachend. “Op mijn eigen website roep ik het ook altijd: baking soda is leuk voor het bakken van een luchtige taart, terwijl het voor de schoonmaak echt niet voldoende werkt. Ouderwetse kristalsoda maakt tot wel drie keer krachtiger schoon dus dat is wat ik gebruik. Ik ben dus absoluut geen fan van baking soda, wat over is komen waaien uit Amerika.”
Ouderwetse soda
“Als we dan toch bezig zijn heb ik meteen nog een extra tip voor het goed schoonmaken van je wasmachine. Zoals ik net al zei is zeep vet en dat vet blijft altijd een beetje achter in je wasmachine. Belangrijk dus dat je deze ook écht regelmatig schoonmaakt. Zo gaat je machine langer mee, maar je was ook. Want bij de volgende wasbeurt komt dat vet opeens wel op je kleding.”
Hoe maak jij je machine dan schoon Marja? “Ik gebruik eens in de maand een fikse schep kristalsoda die ik gewoon in een lege trommel gooi. Ik zet de wasmachine op een kookwas en laat deze dan leeg draaien. Als je dit eens in de maand doet blijft het prachtig schoon van binnen!”
Etherische olie
Voor een lekkere geur kun je etherische olie gebruiken als je zelf wasmiddel gaat maken. Kies voor frisse geuren zoals eucalyptus, gember of citroen, of voor iets meer bloemigs zoals lavendel, rozen of jasmijn. Je kunt het helemaal zelf samenstellen, wat jij lekker vindt. Experimenteer er maar mee.
Marja: “Etherische olie is helemaal niets mis mee. Wees er wel spaarzaam mee. Sommige van die oliën zijn heel sterk van geur. Zelf hou ik het meeste van geurloos, want de geur vermengt zich, net als parfum, met je huid en transpiratie. Dat kan zorgen voor een geur die alles behalve aangenaam is. Ik heb het zelf een keer gehad met een nieuw product dat ik moest testen en dat rook echt verschrikkelijk toen ik het aantrok! Brrrr.”
Wasmiddel zelf maken voor de gekleurde was
Wat heb je nodig?
- 1 staafmixer
Stappenplan
- Breng het water aan de kook in een grote pan en zet het vuur uit. Voeg de marseillezeep toe en roer goed door tot deze is opgelost, dit kan 5 minuten duren. Lost het niet in een keer op? Draai dan het vuur weer even aan, maar breng het niet aan de kook. Dan gaat de zeep namelijk schuimen.
- Zodra de pan goed is afgekoeld heb je een uitgedikte massa. Breek dit goed op met een staafmixer, tot alles goed is gemixt en je een gietbare substantie hebt.
- Giet het wasmiddel in de flessen en schrijf op een etiket welk soort wasmiddel er in de fles zit.
Wasmiddel zelf maken voor de witte was
Wat heb je nodig?
- 1 staafmixer
Stappenplan
- Breng het water aan de kook in een grote pan en zet het vuur uit. Voeg de marseillezeep toe en roer goed door tot deze is opgelost, dit kan 5 minuten duren. Lost het niet in een keer op? Draai het vuur dan weer even aan, maar breng het niet aan de kook. Dan gaat de zeep schuimen.
- Schud voorzichtig de baking soda in het water en roer goed door. Let op: dit gaat weer bruisen. Voeg de etherische olie toe, leg deksel op de pan en laat afkoelen.
- Zodra de pan is afgekoeld heb je een uitgedikte massa. Breek dit goed op met een staafmixer, tot alles goed is gemixt en je een gietbare substantie hebt.
- Giet het wasmiddel in de flessen en schrijf op een etiket welk soort wasmiddel er in de fles zit.
Asjha van den Akker
Elske Muis
Marja Middeldorp
Nina Guci
Charlotte Martijn